Aklıma Takılan Şeyler – hbz blog HBZ Grafik – Blog
Benzer Yazılar
1950’li senelerden başlayıp günümüze kadar uzanan yazılım sektöründe her geçen gün yeni şeyler duymak olası. Zira insanlık tarih süresince işlerini kolaylaştıracak ürünler üretmeye meyilli olmuştur. Programlama ise 20. ve 21. asırda insanların hayatını kolaylaştıran ürünler üretmek için kullanılan bir araç olmuştur.
Günümüze kadar pek çok programlama dilleri geliştirilmiştir. Bunlar kullanılacak platformlara göre yada dil yapısına göre değişik alanlarda kullanılır. Tüm dillerden arasında bilhassa nesnel programlama alanında iki programlama dili insanlık için oldukça ehemmiyetlidir. Bu dillerin ilki ortak platform olarak çalıştırılabilen Java ikincisi ise .net kütüphanesi ile entegre edilerek tüm dillerle ortak platformda programlanabilir ve kolay kodlama yapısı ile C# (CSharp) programlama dilidir.
Bu yazı C# programlama dili ile ilgili tüm teknik ayrıntılar yer alacak şekilde hazırlandı. C# diline giriş yapacak olan kişiler yada C# dilinin tam olarak ne olduğunu anlamaya çalışanlar için oldukça ideal bir kaynak olacaktır. Bu yazıda C# diline kısa bir giriş yaptıktan sonra C# nedir? Ne işe fayda?, sualinin yanıtını vereceğim. Sonrasında ise C# ile neler yapılabilir? suali içinde C# dili ile ne tür uygulamalar yazılabileceğini izah edeceğim. Bu yazıdaki tek hedefim ise C#’a yeni başlayan fertlere birer kılavuz kaynak oluşturmaktır.
C# Programlama Diline Giriş
C# Nedir?
C#, yazılım sektörü içerisinde en sık kullanılan iki yazılım dili olan C ve C++ etkileşimi ile türetilmiştir. Ayrı olarak C#, ortak platformlarda taşınabilir bir (portable language) programlama dili olan Java ile pek çok açıdan benzerlik taşımaktadır . En büyük özelliği ise .Net Framework platformu için hazırlanmış tamamiyle nesne yönelimli bir yazılım dilidir. Başka bir deyişle nesneler evvelce sınıflar halinde yazılıdır. Programcıya yalnızca o nesneyi sürüklemek ve sonrasında nesneyi emele uygun çalıştıracak kod satırlarını yazmak kalır.
Microsoft tarafından geliştirilen C#, C++ ve Visual Basic dillerinde yer alan meblağsızlıkları kaldırmak için geliştirilmiş bir dil olmasına karşın kısa müddet içerisinde nesne yönelimli dillerin içinde en gelişmiş programlama dillerinden biri olmayı muvaffak olmuştur.
Ayrı olarak gelişmiş derleyicisi (debugger) ile hata ihtimalini ortadan kaldırmaktadır. Yazılan program çalıştırıldıktan sonra derleyici tarafından idrak eden Sınıf (Class) ve söz dizimi (syntax) hataları yazılımcıya ayrı bir ekranda teferruatı ile gösterilir ve yazılımcı bu hata penceresinden hataları belirleyerek kolayca düzeltebilir.
Ayrı olarak pek çok programcı tarafından kullanılan bir dil olmasından dolayı takıldığımız noktalarda uzman programcılardan yardım almak oldukça kolaydır.
.NET Framework Nedir?
C# ve .Net Framework bir takım kişiler tarafından tek bir kavram olarak idrak etmektedir. Ama bu iki kavram birbirlerinden tamamiyle değişik amaçlar için geliştirilmiştir. C#, nesne yönelimli bir programlama diliyken .Net Framework ise C# için geliştirilmiş bir çalıştırma ortamıdır. Aslında C# dili, Microsoft tarafından .Net platformu için kod geliştirmek emelli tasarlanmış ve C# içerisindeki tüm kütüphaneler .Net platformu içinde tanımlanmış kütüphanelerdir.
Java’dan önce, geliştirilen yazılımlar makine koduna çevrilerek çalıştırılırdı. Java ise program kodlarını önce byte sayı sistemine çevirir. Sonrasında Java Sanal Makinesi (JVM – Java Virtual Machine) bu kodları işletim sisteminin istediği koda çevirerek programın çalışmasına sağlar.
.Net Platformu da Java diline benzer bir çalışma mantığı izleyerek kodları çalışabilir hale getirmektedir.
.Net platformunda kod ilk önce Microsoft Intermediate Language (Microsoft Ara Dili) olarak isimlendirilmiş dosya haline dönüştürülür bu dosya içerisinde derlenen kodların Microsoft’un standart haline getirdiği bir assembly dili haline dönüştürür. Bu ara dil de saklanan dosyalar çalıştırılmak istendiğinde ise CLR isimi verilen sistem MSIL kodlarını çalıştırır.
Ortak dil çalışma vakiti ( CLR – Common Language Runtime ) sisteminin temel görevi ise C# dilini taşınabilir kılmak ve diğer diller ile güvenli bir şekilde çalışmayı sağlayan sistemdir. CLR, .Net platformuna ait bir kod çalıştığı vakit JIT (Just in Time – Tam Zamanında ) derleyiciyi aktif hale getirir. Aktif hale gelen JIT derleyici, MSIL kodlarını mahalli kod yapısına göre çalıştırarak ortak platform yapısı sağlanmış olur.
C# ile Neler Yapılabilir
Bu bölümde ise sizlere C# ile proje geliştirme hakkında kolay ipuçları ve giriş yapılacaktır. Aşağıda Visual C# kullanarak ne tür uygulamalar geliştirebileceğimizi anlatmaya çalıştım.
Konsol Uygulamaları (Console Applications)
Grafiksel kullanıcı arayüzünden çok, komut satırı penceresinde programcı tarafından yazılan uygulama çalışmalarına verilen isimdir. Konsol uygulamaları MS- DOS olarak dile getirilen nesne yönelimli programlamanın yaygınlaşmadığı dönemlerde kullanılan bir arayüz olmuştur. Bu uygulama modelini kullanıcının etkileşim kurması gerekmeyen uygulamalarda basit bir arayüz oluşturmak için kullanılabilir.
Windows Form Uygulamaları (Ado.Net)
Grafiksel kullanıcı arayüzü (GUI – Graphical User Interface) olarak tanımlanır. Windows form uygulamalarını, konsol uygulamalarından ayıran en ehemmiyetli özelliği de budur. Windows Form uygulaması oluşturmak için Toolbox isimi verilen araç kutusundan nesnel araçlar sürükle bırak yolu ile kolayca oluşturulabilir.
Windows Form uygulamaları, bilgisayar programları geliştirmek emeliyle kullanılmaktadır. Windows Forms Application seçeneği ile yeni bir windows uygulama penceresi açılarak program geliştirmeye başlanabilir. Ayrı olarak Windows Form uygulaması içinde grafiksel olarak daha gelişmiş çalışmalar yapmak da mümkün hale getirilmiştir. Daha kuvvetli grafiksel arayüzler için WPF ile uygulama geliştirmek gerekmektedir.
Windows form uygulamaları için veritabanı irtibatı kurabilmek için kullanılan .Net kütüphanesinin isimi Ado.Net olarak tanımlanmıştır. Bu konu üzerinde çalışmak isteyenlerin internet üzerinde Ado.Net olarak arama yapmaları gerekmektedir.
Web Form Uygulaması (Asp.Net)
Web form uygulamaları ise Ado.Net yerine ASP.Net sayfa yapısı ile çalışmaktadır. Web form uygulamaları temel olarak Windows Form Uygulaması gibi düşünülebilir. Ama aralarında temel faklılıklar vardır. Web Form uygulamaları internet üzerinden ulaşılabilen form uygulamalarıdır. Bundan dolayı uygulamalar şahsi bilgisayar yerine web tarayıcısı ile çalışmaktadır.
ASP.Net kullanılarak oluşturulan bir web uygulaması içerisinde bir yada ansızın daha çok ASP.Net sayfası olabilir. Web formları, .Net kütüphanesinde özel etiketler içeren bir HTML sayfalarıdır. Web Formları, uzantısı .aspx olarak işlenir. Ayrı olarak her web form uygulamasında Web.config ile belirtilen bir yapılandırma dosyası vardır. Bu dosya XML biçimindedir ve web uygulamasının güvenlik, önbellek idaresi gibi alakalı işlerin bilgilerini içerir.
Mobil Programlama
Windows Phone işletim sistemleri için uygulama geliştirme bölümüdür. Şayet Windows Phone için uygulama geliştirmek istiyorsanız bu bölümü kullananız gerekmektedir. Mobil Programlamaya başlamak istiyorsanız önceden hazırladığım Windows Phone uygulaması geliştirme isimli yazıma bakabilirsiniz.
Web Servisleri
Kısaca data mesajımı için kullanılan sistemlerdir diyebiliriz. Biraz daha açacak olursam ise Global veri transer metodu sayılan XML ve HTTP kaideleri ile internet ağı ile dünyanın her hangi bir yerine veri taşıyan sistemlerdir. Web servisi işlemlerinde veriler bir başka kullanıcıya gönderildiği için güvenlik ve adresleme gibi konular oldukca ehemmiyetlidir. Microsoft, C#’ta web servisleri kullanımını güvenli kılan pek çok işlemler yapmaktadır. Web servisleri ile ileri zamanlarda daha geniş bir yazı yazmayı tasarılamaktayım.
DLL yazma
Öncelikle DLL nedir? diye soranlara DLL hakkında bilgi vereceğim. Sonrasında ise DLL’i izah edeceğim. DLL: Dinamic Link Library ifadesinin kısaltılmasıdır. başka bir deyişle dinamik kütüphaneler oluşturmak için kullandığımız yapıdır. Örnek verecek olursam C#’ta bir yapıyı daimi kullanıyorsunuz böyle bir vaziyette hem kod sayfasında bir karmaşa olacak hem de daimi aynı kodları yazmak zorunda kalacaksınız. İşte bu iki meselesi ortadan kaldırmak için DLL yazarsınız. DLL yazdıktan sonra uygulama sayfasında daimi aynı kodları yazmak yerine yazılan DLL’i çağırarak alakalı kodları çalıştırırız.
