Ülkemizde ve Dünya ekonomilerinde meydana gelen büyük değişiklikler ve doğal kaynakların azalması ile birlikte çevresel faktörlerin öneminin de her geçen gün artması, endüstriyelleşen bir çok ülkede ürün ve malzeme geri dönüşümünü önemli ve büyüyen bir trend haline getirmiştir. Ömrünü tamamlamış ürünlerin geri kazanımı sadece yönetmeliklerle desteklenen ve ekolojik anlamda gerekli bir konu değil, aynı zamanda işlenmemiş ham maddenin kullanımı ve maliyetleri azaltması nedeniyle ekonomik olarak da ilgi çekicidir. Bu yüzden artık elektronik atıklar (e-atıklar), hem ikincil kullanım şansı olan materyalleri, hem de geri dönüşebilen malzemeleri içermeleri nedeniyle atıktan öte ciddi bir hammadde kaynağı olarak görülmektedir.
Tekno Atık Nedir?
E-atık kullanıcısı tarafından yeniden kullanılma niyeti olmadan atılan tüm elektrik ve elektronik atıkları kapsar (Step Initiative 2014). Bu kapsamdaki atıklar bir elektrik devresi, güç sistemiyle veya pille çalışan elektronik ürünlerin hepsini kapsamaktadır. Dolayısıyla elektronik atık deyince sadece laptop ve akıllı telefonlar aklımıza gelmemeli. Konu düşünülenden çok daha detaylı…
Türkiye’de e-atık tanımlaması aşağıdaki konuları içermektedir:
• Büyük ve küçük ev eşyaları (Bulaşık, çamaşır makinesi, elektrik süpürgesi, tost makinesi vb.)
• Bilişim ve telekomünikasyon ekipmanları (Bilgisayarlar, telefonlar vb.)
• Tüketici ekipmanları (Video kameralar, müzik enstrümanları vb.)
• Aydınlatma ekipmanları (Floresan, tasarruflu ampuller vb.)
• Elektrikli ve elektronik aletler (Büyük ve sabit sanayi aletleri hariç olmak üzere matkaplar, testereler vb.)
• Oyuncaklar, eğlence ve spor aletleri (Video oyunları, jetonlu makineler vb.)
• İzleme ve kontrol aletleri (Termostatlar, ısı ayarlayıcıları vb.)
• Otomatlar (Para, içecek otomatları vb.)
Elektronik çöpler nereye atılır?
Kullandığınız elektrikli ve elektronik eşyalar atık haline geldiğinde bunları belediyelerin kuracakları atık getirme merkezlerine, üreticiler ve lisanslı işleme tesisleri tarafından kurulacak aktarma merkezlerine veya yeni bir elektrikli ve elektronik eşya satın aldığınızda talep etmeniz halinde benzer özellikteki AEEE’yi elektrik ve elektronik eşya dağıtıcılarına hiçbir ücret ödemeden verebilirsiniz.